بررسی آزمایشگاهی بیمارگری ویروس چندوجهی هسته ای mbnpv و پارازیتیسم زنبور habrobracon hebetor روی لارو پروانه برگخوار چغندرقند، spodoptera exigua

پروانه برگخوار چغندرقند،spodoptera exigua hub. یکی از مهم ترین آفات چغندرقند در ایران و بسیاری از کشورهای دنیاست که کشاورزان هر ساله چندین نوبت برای کنترل آن اقدام به سم پاشی می کنند. باکولوویروس ها از جمله عوامل بیولوژیک موثری هستند که می توانند به همراه عوامل دیگر در مدیریت تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرند. به این منظور، آزمایش هایی با استفاده از ویروس mamestra brassicaenpv و سم ایندوکساکارب روی لاروهای سنین مختلف این آفت انجام شد. همچنین برهمکنش این ویروس و زنبور پارازیتوئیدhabrobracon hebetor (hym., braconidae) روی لاروهای پروانه برگخوار چغندرقند مورد بررسی قرار گرفت. لاروهای سنین مختلف این حشره روی برگ های چغندرقند به عنوان غذای طبیعی و در شرایط دمایی 2 25 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 60 درصد و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. اطلاعات مربوط به مرگ و میر لاروهای سن دوم با توجه به دزهای لگاریتمی ویروس mbnpv نشان دهنده حساسیت بالای لاروها به ویروس mbnpv است. ld50و ld90 ویروس به ترتیب 51/4 و 868/5 پلی هدر بر میلی مترمربع سطح ماده غذایی محاسبه گردید و خط 2/8693x + 1/2539 y = مناسب ترین خط پیش بینی کننده تلفات لاروهای سن دوم کرم برگخوار چغندرقند با توجه به دز ویروس mbnpv است. lt50 ویروس روی لاروهای سن دوم 5/32 روز محاسبه شد. نتایج بررسی اثر ویروس روی لاروهای سنین مختلف نشان داد که بین تمام سنین مختلف لاروی پروانه برگخوار چغندرقند از نظر حساسیت به ویروس مورد نظر اختلاف معنی داری وجود دارد به طوری که با افزایش سن لاروی میزان حساسیت به ویروس کاهش می یابد در حالی که در مورد سم ایندوکساکارب با و جود کاهش حساسیت با افزایش سن لاروی، اختلاف معنی داری بین حساسیت دو سن لاروی متوالی وجود نداشت. دز ویروس و زمان بین آلودگی لاروها به ویروس و پارازیته شدن آن ها اثر معنی داری روی بقاء و پارازیتیسم زنبور hebetor h. دارد. آلودگی لاروهای پروانه برگخوار چغندرقند به ویروس mbnpv دارای اثر منفی روی بقاء و پارازیتیسم زنبور hebetor h. می باشد. با افزایش فاصله بین آلودگی به ویروس و پارازیتیسم زنبور h. hebetor درصد خروج حشرات کامل زنبور پارازیتوئید به طور معنی داری افزایش می یابد. درصد خروج حشرات کامل زنبور پارازیتوئید با افزایش دز ویروس به طور معنی داری کاهش می یابد. پارازیتیسم زنبور hebetor h. روی لاروهای آلوده به ویروس با افزایش دز ویروس یا کاهش فاصله زمانی بین آلودگی به ویروس و پارازیته شدن لاروها به طور معنی داری کاهش می یابد.